کارگروه نهادهای مرزبانی تاجیکستان و روسیه پیش‌نویس یک سند همکاری در مورد مسائل مرزی را بررسی می‌کنند. خشنود رحمت‌الله‌اف، سخنگوی ادارة کل نیروهای مرزبانی کمیته امنیت ملی تاجیکستان با بیان این مطلب افزود موضوع بحث دو طرف، تجدید نظر در موافقتنامه قبلی است که در سال 2004 امضا شده بود. اما وی از شرح جزئیات مباحثات خودداری کرده و گفت که مذاکرات پشت درهای بسته انجام می­شود و ممکن است نتایج آن در آینده به طور رسمی اعلام شود. همزمان، او اخبار موجود مبنی بر بررسی امکان بازگشت نیروهای مرزبانی روسیه به مرز تاجیکستان با افغانستان را رد کرد. بر اساس موافقتنامه همکاری­ در مسائل مرزی که در سال 2004 میان تاجیکستان و روسیه امضا شد، مراقبت مرزهای تاجیکستان با افغانستان از نیروهای مرزبان روسیه به مرزبانان تاجیک وا‌گذار شد. به این ترتیب، تا نیمه سال 2005 کلیه واحدهای مرزبانی روسیه از مرزهای جنوبی تاجیکستان خارج شده و تنها گروه مشاوران مرزبانی روسیه در این کشور باقی ماندند.

 مدت اجرای این موافقتنامه 5 سال بود و در صورت موافقت دو طرف، امکان تمدید آن وجود داشت. در همین حال، طی یک سال اخیر برخی از مقامات روسیه علاقه‌مندی این کشور به بازگرداندن نیروها به مرز تاجیکستان و افغانستان را، که تقریباً 1400 کیلومتر طول داشته و بیشتر شامل مناطق صعب­العبور کوهستانی است، ابراز کرده‌اند. از جمله، ماکسیم پیشکف، یکی از مقام­های وزارت خارجه روسیه درحاشیه ‌همایش بین‌المللی «تاجیکستان و روسیه 2010» در شهر دوشنبه در ماه دسامبر سال گذشته گفته بود که روسیه آماده است نیروهای خود را برای مراقبت از مرز تاجیکستان با افغانستان به مناطق مرزی این دو کشور اعزام کند. ویکتور ایوانف، رئیس اداره فدرال نظارت بر مواد مخدر روسیه نیز در اوایل ماه ژانویه سال گذشته، بعد از دیدار با امامعلی رحمان، رئیس جمهوری تاجیکستان، گفته بود که موضوع بازگشت مرزبانان روس به مرز تاجیکستان و افغانستان توسط مقام­های دو کشور در دست بررسی است.
در عین حال، عده‌ای از کارشناسان تاجیک در مورد امکان بازگشت نیروهای مرزبانی روسیه به مرز مشترک تاجیکستان و افغانستان تردید دارند. به اعتقاد این گروه، مرز یکی از ارکان اصلی کشورهای مستقل بوده و هر کشور باید با نیروهای خود از مرزهایش محافظت کند. به این ترتیب، وا‌گذار کردن حفاظت مرز به نیروهای خارجی، هر چند نیروهای شریک استراتژیک، نقض استقلال تاجیکستان محسوب می‌شود. همچنین بیان می­شود که که اگر روسیه واقعاً از وضعیت امنیتی مرزهای جنوبی تاجیکستان نگران است، می‌تواند از طریق ارائه کمک­های فنی، تجهیزات مدرن نظامی و تخصیص سرمایه به تحکیم این مرز کمک کند.
در مجموع به نظر می­رسد مذاکرات بین دوشنبه و مسکو بر سر بازگشت مرزبانان روس به مرز تاجیکستان و افغانستان تا کنون نتیجه مشخصی به دنبال نداشته است. آینده این موضوع نیز بستگی به شرایط آتی تاجیکستان از لحاظ ثبات سیاسی و توانایی تأمین امنیت دارد.